บัญญัติสิบประการ เพื่อการดำน้ำแบบอนุรักษ์

[สายชล]

ทะเลกว้างใหญ่ไพศาล แต่ใช่ว่าทะเลทุกแห่งจะอุดมสมบูรณ์เหมือนๆกันหมด........
 
มีทะเลเพียงบางแห่งเท่านั้นที่ยังสมบูรณ์......แต่มีทะเลมากแห่งที่ถูกทำลายและกำลังจะถูกทำลาย... จากทั้งน้ำมือมนุษย์และจากปรากฏการณ์ธรรมชาติ

การทำลายสภาพแวดล้อมทางทะเลโดยฝีมือมนุษย์นั้นล้วนเกิดจากความ “เห็นแก่ตัวและมักง่าย ”  ซึ่งแสดงออกมาได้มากมายหลายวิธี.......เช่น

การที่ชาวบ้าน ร้าน ตลาด และโรงงานอุตสาหกรรม พากันทิ้งขยะ น้ำเสีย และกากสารเคมีลงในแม่น้ำลำคลองที่ไหลลงสู่ทะเล หรือทิ้งตรงลงสู่ทะเลกันเป็นว่าเล่น

การทำการประมงที่ทำลายแนวปะการัง หรือป่าชายเลนที่เป็นที่อยู่ที่อาศัยและที่เพาะพันธุ์ของสัตว์ทะเล ทั้งโดยการใช้อวนลาก อวนรุน และเครื่องมือลากจับสัตว์น้ำหน้าดิน การจับสัตว์น้ำในฤดูวางไข่ สัตว์ทะเลถูกจับไปมากมายก่ายกองจนหลายชนิดสูญพันธุ์ และ หลายชนิดใกล้จะสูญพันธุ์

และเขาว่ากันว่า.....นักดำน้ำนี่แหล่ะตัวดี มีส่วนในการทำลายสภาพแวดล้อมทางทะเลด้วยอย่างสำคัญ นักดำน้ำบางคนยังคงนำฉมวกไปยิงปลา จับกุ้ง หอย ปู และสัตว์ทะเลอื่นๆขึ้นมากิน แถมยังเก็บปะการัง กัลปังหา และเปลือกหอยมาเก็บสะสมไว้ขายหรือเก็บสะสมไว้เป็นสมบัติส่วนตัวอีก

พวกมือใหม่หัดดำน้ำบางคนที่การลอยตัวยังไม่ดีพอก็พากันเกาะยึด หรือตีตีนกบสะเปะสะปะ เตะปะการังจนราบเป็นหน้ากลอง ส่วนพวกตากล้องบางคนก็จัดฉาก จับสัตว์ตัวนั้นมาวางกับสัตว์ตัวนี้ เพื่อให้ได้ภาพสวยๆ โดยมิได้คำนึงว่าสัตว์ที่ถูกเคลื่อนย้ายนำมาเข้าฉากนั้นจะได้รับความกระทบกระเทือน บาดเจ็บ หรืออาจถึงตายได้จากการถูกสัตว์ที่ใหญ่กว่า (ที่อยู่ในฉากด้วยกัน) จับกินเป็นอาหาร

ถ้ามนุษย์ทั่วไปและมนุษย์ที่เป็นนักดำน้ำปล่อยให้ทุกอย่างเป็นไปอย่างที่เคยเป็นมาชั่วนาตาปีแล้ว...ทะเลที่สวยงามและอุดมสมบูรณ์ก็จะเป็นเพียงตำนานให้เราได้เล่าขานต่อๆไปยังอนุชนรุ่นหลังๆได้ฟังกัน 

[สายชล]

ในเรื่องที่ชาวบ้าน โรงงานอุตสาหกรรม และชาวประมง พากันทำลายสภาพแวดล้อมทางทะเลนั้น เราคงต้องปล่อยให้เป็นหน้าที่ของทางหน่วยงานราชการท่านกำกับดูแลกันไปตามหน้าที่

แต่ในเรื่องที่นักดำน้ำไปมีส่วนในการทำลายสภาพแวดล้อมทางทะเลเสียเองนั้น ในฐานะที่ฉันเป็นนักดำน้ำคนหนึ่งในโลกที่กว้างใหญ่ไพศาลใบนี้ ยามได้ยินแล้วก็รู้สึกหน้าม้าน เพราะมีส่วนจริงอย่างเขาว่าไว้เสียด้วยสิคะ

ฉันเกิดความละอายใจแทนคนที่ไปทำให้คนอื่นเขาตำหนิเอาได้ จึงใคร่ถือโอกาสนี้ขออนุญาตใช้ SOS เป็นสื่อกลางในการขอร้องให้ท่านนักดำน้ำผู้ทรงเกียรติทั้งหลาย ได้หันมาช่วยกันดำน้ำแบบอนุรักษ์ เพื่อทำตัวให้เป็นมิตรที่ดีกับท้องทะเลของเรากันหน่อยเถิดนะคะ ทั้งนี้เพื่อประโยชน์ของพวกเราเองที่จะได้มีทะเลสวยๆและอุดมสมบูรณ์ไว้ดำน้ำเล่นให้สุขใจไปอีกนานแสนนาน และคนอื่นเขาจะได้เลิกว่านักดำน้ำอย่างเราๆจนเสียๆหายๆเสียที......!!!

[สายชล]

มาเริ่มต้นกันด้วย “บัญญัติ 10 ประการ เพื่อการดำน้ำแบบอนุรักษ์” กันเลยดีกว่านะคะ

ประการที่1 ดำน้ำแบบสบายๆไร้กังวล

นอกจากจะเรียนรู้ภาคทฤษฎีอย่างรู้แจ้งเห็นจริงแล้ว การได้เรียนรู้และฝึกทักษะการดำน้ำอย่างถูกต้องจะช่วยให้นักดำน้ำรู้สึกมั่นใจและปลอดภัยในการดำน้ำมากยิ่งขึ้น ไม่มีความเครียดและกังวลใจใดๆที่จะก่อให้เกิดการตกใจกลัวจนขาดสติยั้งคิดจนถึงขั้นจะเป็นอันตรายกับตัวเอง เพื่อนดำน้ำ และซ้ำร้ายอาจจะไปทำลายแนวปะการังจนเสียหายด้วยการจับ ทึ้ง ดึง ทับ เตะ ถีบ ฯลฯ

[สายชล]

ประการที่ 2 เรียนรู้การควบคุมการลอยตัวที่ดี

การลอยตัวในน้ำถือเป็นศิลป์ที่นักดำน้ำทุกคนควรจะต้องฝึกฝนจนชำนาญ การปรับการลอยตัวให้เป็นกลาง (Neutral Buoyancy) จะทำให้นักดำน้ำรู้สึกเหมือนล่องลอยอยู่ในอวกาศ การจะลอยขึ้นหรือลงจะใช้เพียงการควบคุมลมหายใจในปอดให้เหมาะสม การดำน้ำจึงเป็นแบบสบายๆ ใช้อากาศแต่น้อย ไม่เหนื่อยง่าย และการจะไปเตะหรือทับปะการังก็จะเกิดขึ้นได้ยาก

[สายชล]

ประการที่ 3 เก็บสายอุปกรณ์การดำน้ำให้แนบชิดตัว

สาย Octopus และสายมาตรวัดความกดอากาศที่อยู่ในคอนโซลพร้อมเครื่องวัดความลึก เข็มทิศ และอื่นๆเท่าที่มีนั้น ควรยึดเก็บไว้แนบตัว ไม่ปล่อยให้เกะกะจนไปเกี่ยวกับกิ่งปะการัง หรือลากไปตามพื้นทราย

[สายชล]

ประการที่ 4 วางแผนการดำน้ำให้ดี

การศึกษาจุดดำน้ำที่ต้องการจะลงดำให้ดีล่วงหน้าไว้ก่อนนั้น จะทำให้การดำน้ำเป็นไปด้วยความปลอดภัยทั้งกับตนเองและแนวปะการังมากยิ่งขึ้น การหลีกเลี่ยงจุดดำน้ำที่มีการเปลี่ยนแปลงของกระแสน้ำและคลื่นลมอย่างฉับพลันทันทีเป็นสิ่งที่ควรกระทำ เพื่อความปลอดภัยของนักดำน้ำเองและแนวปะการังในบริเวณนั้น

[สายชล]

ประการที่ 5 ดูแต่ตามืออย่าต้อง

สัตว์ทะเลทั้งหลายเปรียบเสมือนเจ้าถิ่นที่เราเหล่านักดำน้ำไปเยี่ยมเยือน เราจึงไม่ควรไปรบกวน หรือก่อความเดือดร้อนรำคาญใจให้เขา การไปจับต้องเนื้อตัว อาจจะทำให้สัตว์ทะเลอ่อนแอลง จนช่วยเหลือหรือป้องกันตัวเองไม่ได้ ในที่สุดก็อาจจะตายหรือกลายเป็นเหยื่อของสัตว์อื่นได้

[สายชล]

ประการที่ 6 อย่าตีตีนกบกระทบพื้นทรายหรือปะการัง

การใช้ตีนกบที่หนักเกินไป ยาวเกินไป หรือการใส่ตะกั่วมากเกินไป ทำให้การลอยตัวทำได้ไม่ดี ล้วนเป็นสาเหตุให้เท้าและตัวตก ตีนกบตีไปถูกพื้น จนตะกอนหรือทรายฟุ้งตรลบไปกลบปะการัง หรือตีถูกปะการังจนหักกระจุยกระจาย หรือทำร้ายสัตว์ทะเลที่อยู่ตามพื้นทรายได้โดยไม่รู้ตัว การใช้ตีนกบที่พอดีๆไม่หนักหรือยาวจนเกินไป น้ำหนักถ่วงพอดีๆและลอยตัวได้ดี มีส่วนอนุรักษ์แนวปะการังให้คงความสมบูรณ์ไว้ได้

[สายชล]

ประการที่ 7 อย่าใช้ปะการังเป็นที่เกาะพัก

ยามกระแสน้ำแรง ควรใช้ตะขอเกี่ยวหินที่มีสายโยงกับตัวเรา หรือพักอยู่บนพื้นทรายนิ่งๆ ไม่ควรจะยึดจับกิ่งปะการังจนหักพังหลุดติดมือ หมดสิ้นความสวยงาม

[สายชล]

ประการที่ 8 อย่าเก็บซากหรือสัตว์ทะเลที่ยังมีชีวิตมาไว้เป็นสมบัติส่วนตัว

ธรรมชาติได้สร้างให้สัตว์ทะเลอยู่คู่กับทะเล แม้เขาจะตายจนเหลือแต่ซาก เขาก็ยังเป็นสมบัติของทะเลอยู่ ฉะนั้นนักดำน้ำไม่ควรจะเห็นแก่ตัวไปเก็บมาไว้เป็นสมบัติส่วนตัว ควรปล่อยให้เขาเป็นอัญมณีแห่งท้องทะเลที่นักดำน้ำอื่นๆมีโอกาสที่จะได้เห็นและได้ชื่นชมบ้าง และหากมีโอกาส....ควรเข้าร่วมกิจกรรมเพื่อการอนุรักษ์ทะเล เช่น การเก็บขยะใต้ทะเล การปล่อยหอยมือเสือ การวางแนวปะการังเทียม เป็นต้น

[สายชล]

ประการที่ 9 เป็นนักถ่ายภาพใต้น้ำแบบอนุรักษ์มิใช่นักทำลายใต้น้ำ

การถ่ายภาพใต้น้ำควรทำเพื่อเก็บบันทึกความทรงจำอันงดงามด้วยจิตวิญญาณแห่งการอนุรักษ์ การสร้างฉากให้สวยสมบูรณ์แบบด้วยการใช้วิธีเคลื่อนย้ายหรือไล่ต้อนสัตว์ทะเลมาอยู่รวมกันตามที่ตัวต้องการนั้น เป็นการทำให้สัตว์ได้รับบาดเจ็บ เกิดความตกใจตื่นกลัว จนอาจถึงขั้นได้รับอันตราย ป้องกันตัวเองไม่ได้ กลายเป็นเหยื่อของสัตว์อื่นไป ซึ่งถือเป็นบาปกรรมที่เกิดจากความเห็นแก่ตัวอย่างแท้จริง นักดำน้ำอื่นก็หมดโอกาสที่จะได้เห็นและชื่นชม

[สายชล]

ประการที่ 10 เป็นผู้เผยแพร่ความงดงามแห่งโลกใต้ทะเลให้ปรากฏ

นักดำน้ำมีเพียงน้อยนิดแค่หยิบมือเดียวเมื่อเทียบกับประชากรทั่วโลก เราจึงควรใช้ความโชคดีที่เหนือกว่าผู้คนตั้งมากมายนี้ ร่วมกันเผยแพร่ภาพแห่งความงดงามของโลกใต้ทะเลให้กับผู้ที่ไม่เคยได้พบได้เห็นมาก่อนได้รับรู้...รัก...และหวงแหนทะเลเช่นเดียวกับเรา 

[สายชล]

หากนักดำน้ำทั้งหลายปฏิบัติตนได้ครบถ้วนตามที่กล่าวมาแล้วข้างต้น ก็จะได้ชื่อว่าเป็นมิตรที่ดี มิใช่ศัตรู ของโลกใต้ทะเลสีคราม........


                                                   ก่อนลงดำน้ำ...............จงจำใส่ใจ
                                             ทักษะแม่นไว้...............สุขฤทัย..ไร้กังวล

                                             ควบคุมลอยตัว..............อย่ามัวสับสน
                                             อุปกรณ์เครื่องกล..........เก็บให้ชิดตัว

                                             จำทิศจำทาง..................รู้อย่างถ้วนทั่ว
                                             ดำน้ำอย่ามั่ว..................เพื่อความปลอดภัย

                                             ดูแต่ตามืออย่าต้อง.........ผองสัตว์น้อยใหญ่
                                             ตีนกบหลบทราย............อย่าทำร้ายปะการัง

                                             ตะขอเกี่ยวพยุง.............น้ำไหลพุ่งยังสุขัง
                                             ถ่ายภาพพึ่งระวัง...........อย่าพลาดพลั้งรั้งนัวเนีย

                                             เก็บภาพธรรมชาติ..........อย่าจัดฉากลากจนเสีย
                                             สัตว์น้ำจะอ่อนเพลีย.........ระห้อยระเหี่ยหนีไม่ทัน

                                             ก่อนขึ้นจากน้ำ.................จงจำให้มั่น
                                             เห็นขยะเก็บพลัน..............เราช่วยกันรักษ์ทะเล 

[สายชล]

เรื่อง บัญญัติสิบประการ เพื่อการดำน้ำแบบอนุรักษ์    สายชลเขียนไว้ตั้งแต่เมื่อเดือนพฤษภาคม ปี 2004 ในชื่อ "การดำน้ำแบบอนุรักษ์" ซึ่งปรากฎอยู่ใน Webboard ที่ 2 ของ SOS 

เมื่อไม่นานมานี้....ได้มีผู้เรียกร้องอยากให้นำเรื่องนี้มาลงใหม่ใน Webboard ปัจจุบัน  สายชลจึงจัดให้ตามที่ขอมาค่ะ.... 

สายชลหวังว่าเรื่องนี้คงจะเป็นประโยชน์กับพวกเราชาว SOS ไม่ว่าเก่าหรือใหม่.....หากอ่านแล้วชอบใจก็ช่วยๆกันนำไปปฏิบัติ และช่วยกันดูแลรักษาทะเลทั้งของไทยและของเทศให้สวยงามมากยิ่งๆขึ้นไปด้วยนะคะ

[WayfarinG]

จะพยายามอย่างเต็มที่ ไม่ไปทำลายสิ่งแวดล้อมจ้า..