[สายน้ำ]

ฉลามวาฬ


เช้าวันที่ 11 พ.ค. ชาวบ้านและกลุ่มอนุรักษ์แม่รำพึง อ.บางสะพาน จ.ประจวบคีรีขันธ์ ช่วยตัดอวนที่ติดอยู่รอบตัวฉลามวาฬ ลำตัวยาว 4-5 เมตร ที่ลอยมาติดอวนที่หาดดอนสำราญ ก่อนนำออกไปสู่ทะเลอย่างปลอดภัย

ฉลามวาฬโผล่ให้ชาวบ้านแถบนี้เห็นมานานเกือบ 1 ปีแล้ว

ล่าสุดเมื่อวันที่ 26 มิ.ย.2552 ที่ชายหาดบ้านหนองมงคลกับหาดบ้านดอนสำราญ ต.แม่รำพึง ชาวประมงพบฉลามวาฬ 2 ตัว ตัวแรกยาว 10 เมตร อีกตัวยาว 6 เมตร กำลังกินแพลงตอนและลูกปลา กระทั่งชาวบ้านช่วยกันทำจุดชมวาฬ เมื่อวันที่ 13 เม.ย.


"ฉลามวาฬ" เป็นปลาที่มีขนาดใหญ่ที่สุดในโลก ปากกว้างใกล้เคียงกับความกว้างของหัว ตัวมีสีตั้งแต่สีเทาดำ จนถึงสีน้ำตาลแดง หรือน้ำตาลออกเขียว

มีจุดกลมๆถี่ๆ สีขาว หรือสีเหลือง เรียงเป็นแนวตามลำตัว จุดเล็กที่สุดจะอยู่บริเวณหัว ที่อื่นๆอาจจะพบไม่ถี่มาก อาจมีแถบเส้นแคบๆสีขาวหรือสีเหลืองพาดตามขวาง ท้องและส่วนล่างมีสีขาวหรือเหลืองอ่อน

ตัวที่มีขนาด 12 เมตร จะมีน้ำหนัก 12,500 กิโลกรัม

ฉลามแบ่งออกเป็น 8 ชนิด ตามลักษณะกายวิภาค ฉลามวาฬถูกจัดอยู่ในชนิด Orectolobiformes มีช่องเหงือก 5 อัน มีครีบก้น มีครีบหลัง 2 ตอน ไม่มีหนามที่ครีบ ปากอยู่ตรงด้านหน้าของตา

ครีบหางมีร่องบุ๋ม ที่ฐานโคนหางด้านบน และมีสันนูน แต่ละด้านของโคนหางมีครีบหลังแบ่งเป็น 2 ตอน มีปากขนาดใหญ่ อาจถึง 5 ฟุต มีฟันเล็กๆ รูปทรงกรวยโค้ง

ตาขนาดเล็กไม่มีเยื่อหุ้มปิดตา มีเหงือกเป็นท่อขนาดเล็ก หายใจโดยใช้แรงดันน้ำผ่านเหงือกเมื่อปากปิด

อาหารพวกแพลงตอนจะถูกกรองโดยเหงือกกักเก็บไว้เป็นก้อนๆ แล้วกลืนลงไป

หัวด้านบนแบนมาก และไม่พบจงอยปากชัดเจน ต่างจากปากของปลาฉลามชนิดอื่น ฟันเหมือนกันทั้งบนและล่าง แถวละประมาณ 300 ซี่ มี 10 แถว แถวที่ 10-15 ฟันคล้ายตะไบใหญ่

หนังส่วนหลังของฉลามวาฬจะหยาบและเหนียวกว่าสัตว์ชนิดอื่นในโลก ผิวชั้นนอกคลุมทับซ้อนกันระหว่างเกล็ดแข็งๆที่สารคล้ายสารเคลือบฟันเหมือนชุดเกราะ

เกล็ดแต่ละอันมีขนาดกว้าง 0.5 มิลลิเมตร ยาว 0.75 มิลลิเมตร มีปลายแหลมยื่นออกมาลู่ไปทางด้านหลัง หนังชั้นในมีความหนาถึง 14 ซ.ม. หนังท้องอ่อนบาง หนาเพียง 2 ใน 3 ของด้านหลัง

ฉลามวาฬอยู่ในทะเลเขตร้อนทั่วโลก ยกเว้นทะเลเมดิเตอร์เรเนียน มักอาศัยบริเวณที่น้ำมีอุณหภูมิ 21-26 องศาเซลเซียส ในเขตที่มวลน้ำอุ่นปะทะกับน้ำเย็นและมีแพลงตอนมาก

ในเมืองไทยส่วนใหญ่พบตามกองหินใต้น้ำในบริเวณทะเลเปิด ความลึก 30 เมตรขึ้นไป อาทิ หินริเชลิว อุทยานแห่งชาติหมู่เกาะสุรินทร์ จ.พังงา หินม่วง หินแดง จ.กระบี่ กองตุ้งกู จ.ชุมพร เกาะโลซิน จ.ปัตตานี ฯลฯ

นักดำน้ำจากทั่วโลกยอมเสียเงินเดินทางข้ามโลก เพียงเพื่อได้เห็นหรือมีโอกาสว่ายน้ำเคียงคู่กับปลาใหญ่ที่สุดในโลกสักครั้งในชีวิต

เคยมีการสำรวจพบว่า ฉลามวาฬหนึ่งตัวที่หินริเชลิวทำรายได้ให้ประเทศไทยประมาณ 200 ล้านบาทต่อปี

ในอ่าวไทยมีชาวประมงและนักดำน้ำพบฉลามวาฬเป็นประจำในช่วงเดือนต.ค.-ก.พ.ของ ทุกปี ส่วนใหญ่จะเข้ามากินอาหาร ได้แก่ ลูกกุ้ง เคย ที่ชุกชุม

มีรายงานการพบฉลามวาฬในอ่าวไทยหลายครั้ง

2 ม.ค.2546 ที่เกาะรัง จ.ตราด

17 ม.ค.2546 ที่หินเพลิง จ.ระยอง

และ 22 พ.ค.2548 พบเกยตื้นที่หาดแหลมแม่พิมพ์ จ.ระยอง




จาก : ข่าวสด คอลัมน์ คอลัมน์ที่13 วันที่ 13 พฤษภาคม 2553