สรุปข่าวทะเลและสิ่งแวดล้อม : วันจันทร์ที่ 26 กุมภาพันธ์ 2567

[สายน้ำ]

ขอบคุณข่าวจาก กรุงเทพธุรกิจ


แนวคิดเพอร์มาคัลเจอร์ ปฏิวัติการทำฟาร์มในมหาสมุทร .............. โดย จุลวรรณ เกิดแย้ม


KEY POINTS

- การทำฟาร์มในมหาสมุทรแบบเดิมๆ สามารถทำลายระบบนิเวศและทำให้น้ำเสียหายได้

- เพอร์มาคัลเจอร์คือชุดหลักการสำหรับการสร้างระบบอาหารที่ยั่งยืนซึ่งทำงานร่วมกับธรรมชาติ

- ประโยชน์ที่เป็นไปได้ของการปลูกพืชทะเลแบบเพอร์มาคัลเจอร์ ได้แก่ การฟื้นฟูระบบนิเวศ การลดมลพิษ และการเสริมสร้างศักยภาพของชุมชนท้องถิ่น




ปัจจุบันโลกกินอาหารทะเลจากฟาร์มมากกว่าที่จับจากธรรมชาติ ฟาร์มเหล่านี้เกิดขึ้นตามชายฝั่งและในน่านน้ำนอกชายฝั่งทั่วโลก ชาวออสเตรเลียจะคุ้นเคยกับอุตสาหกรรมปลาแซลมอนของรัฐแทสเมเนีย ฟาร์มหอยนางรมของรัฐนิวเซาท์เวลส์ และฟาร์มสาหร่ายตามแนวชายฝั่งทางใต้ การเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำมีขนาดใหญ่กว่าการจับปลาในออสเตรเลียอยู่แล้ว การทำฟาร์มในทะเลได้รับการยกย่องว่าเป็นแหล่งอาหารและชีวมวลที่สำคัญซึ่งจำเป็นต่อการลดความเสียหายที่ทำกับมหาสมุทร และช่วยเลี้ยงดูประชากรที่เพิ่มมากขึ้น

ข้อมูลจาก World economic forum ระบุว่า "เศรษฐกิจสีน้ำเงิน" ที่เฟื่องฟูฟาร์มปลาสามารถก่อให้เกิดมลพิษต่อน้ำได้ ป่าชายเลนมักถูกโค่นเพื่อเปิดทางให้เลี้ยงกุ้ง การแก้ปัญหาในวันนี้อาจกลายเป็นปัญหาในอนาคตได้ ไม่สามารถเปลี่ยนจากการแสวงหาผลประโยชน์ด้านสิ่งแวดล้อมรูปแบบหนึ่งไปสู่อีกรูปแบบหนึ่งได้

มีทางเลือกอื่น เพอร์มาคัลเจอร์ ได้พิสูจน์ตัวเองแล้วบนบกว่าเป็นแนวคิดผสมผสานการทำฟาร์มเข้ากับระบบนิเวศที่ดีจะเกิดอะไรขึ้นถ้าสามารถทำแบบเดียวกันกับน้ำได้


ทำให้การเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำดีขึ้น

ปัญหาเร่งด่วนที่สุดหลายประการในปัจจุบัน ตั้งแต่การเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ การสูญเสียความหลากหลายทางชีวภาพ ไปจนถึงมลภาวะ ล้วนเชื่อมโยงกับวิธีที่ผลิตอาหารบนบก การสร้างพื้นที่เพาะปลูกใหม่มักเกี่ยวข้องกับการกำจัดแหล่งที่อยู่อาศัย การทำลายต้นไม้ และการเติมปุ๋ยสังเคราะห์และยาฆ่าแมลง

นับตั้งแต่มนุษย์เริ่มทำฟาร์มเมื่อประมาณ 12,000 ปีที่แล้ว ได้ขยายไปถึงจุดที่เราควบคุมพื้นที่ปลอดน้ำแข็งประมาณ 70% ของโลกอย่างแข็งขันเพื่อทำอาหาร สร้างเมือง และการใช้งานอื่น ๆ อีกมากมาย บนบก เป็นเกษตรกร เลี้ยงสัตว์ในบ้าน แต่ในทะเล เป็นการแสวงหาประโยชน์แต่ในทะเล ตอนนี้จะต้องทำฟาร์มในทะเล ควรทำฟาร์มในลักษณะที่ไม่ทำลายระบบนิเวศ

โดยไม่สามารถใช้วิธีการเกษตรกรรมในมหาสมุทรแบบเข้มข้นแบบเดียวกับที่เคยอยู่บนบกได้ เมื่อพูดถึงความเสื่อมลงของระบบมหาสมุทรหลายแห่งในโลกจากการประมงมากเกินไป สาหร่ายที่เบ่งบานจากสารอาหารที่มากเกินไป และการสูญเสียถิ่นที่อยู่ ไม่มีทางที่จะเกิดข้อผิดพลาดได้มากนัก


เพอร์มาคัลเจอร์ทางทะเลคืออะไร?

เป็นแนวคิดและวิถีทางการเกษตรที่เน้นเรื่องความยั่งยืนของชีวิตและ สิ่งแวดล้อมในช่วงทศวรรษ 1960 โดยชาวออสเตรเลีย บิล มอลลิสัน และ เดวิด โฮล์มเกรน เป็นผู้ร่วมเขียนงานวิจัยซึ่งเป็นพื้นฐานของบทความนี้ เป้าหมายนั้นเรียบง่าย สร้างวิธีการทำฟาร์มที่ตอบแทนดินและระบบนิเวศ โดยใช้เครื่องมือ เช่น การทำฟาร์มแบบไม่ไถพรวน การปลูกพืชร่วมกัน และป่าอาหาร ในช่วง 50 ปีที่ผ่านมา เกษตรกรทั่วโลกได้นำไปใช้

ซึ่งมีกรอบจริยธรรม 3 ประการ ได้แก่ การดูแลโลก การดูแลผู้คน และการแบ่งปันที่ยุติธรรม โดยมีเป้าหมายเพื่อสร้างผลประโยชน์และกระจายต้นทุนอย่างเท่าเทียมกันระหว่างผู้คนและธรรมชาติที่แตกต่างกัน


แล้วเพอร์มาคัลเชอร์แห่งท้องทะเลจะเป็นอย่างไร

แม้ว่าจะยังไม่ได้รับการอธิบายอย่างชัดเจน แต่การพัฒนาล่าสุดหลายอย่างในด้านการผลิตและการกำกับดูแลในมหาสมุทรก็มีความคล้ายคลึงกันอย่างมากกับงานที่ผู้ปฏิบัติงานด้านเพอร์มาคัลเชอร์ทำมานานหลายทศวรรษ

ตอนนี้หลายคนเชื่อว่าระบบการเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำไม่เพียงแต่ส่งผลกระทบต่ำเท่านั้น แต่ยังทำงานเพื่อฟื้นฟูระบบนิเวศที่สูญหายหรือเสียหายอีกด้วย ตัวอย่าง ถ้าฟาร์มหอยนางรมค่อยๆ นำแนวปะการังหอยนางรมตามธรรมชาติ ซึ่งครั้งหนึ่งเคยปกคลุมผืนน้ำชายฝั่งน้ำตื้นกลับมาอย่างช้าๆ หรือฟาร์มกุ้งที่ล้อมรอบด้วยป่าชายเลนที่เติบโตใหม่เพื่อปกป้องชายฝั่งจากการกัดเซาะ

แนวทางการทำฟาร์มในทะเลที่เกิดขึ้นใหม่ที่เรียกว่าการเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำหลายชั้นเชิงบูรณาการ ที่นี่ สายพันธุ์ที่มีบทบาททางนิเวศน์ที่แตกต่างกันจะถูกปลูกร่วมกัน เพื่อผลิตอาหารมากขึ้นจากฟาร์ม และเสริมสร้างบริการของระบบนิเวศทางธรรมชาติ

ในระบบเหล่านี้ เศษอาหารจากผู้บริโภคจะถูกรีไซเคิลโดยสาหร่ายทะเลและสัตว์มีเปลือก ซึ่งจะกลายเป็นอาหารและที่อยู่อาศัยให้กับพันธุ์ปลาที่เลี้ยงในฟาร์ม หากได้รับการออกแบบมาอย่างดี ผลประโยชน์เหล่านี้จะไหลออกมาจากฟาร์ม

อิทธิพลของเพอร์มาคัลเจอร์ยังปรากฏชัดในการออกแบบที่ได้รับแรงบันดาลใจจากธรรมชาติและการเลียนแบบทางชีวภาพ โดยใช้รูปทรงธรรมชาติเพื่อส่งเสริมธรรมชาติ งานของออสเตรเลียที่นี่รวมถึงความพยายามในการฟื้นฟูแนวปะการังหินโดยการสร้างโครงสร้างที่มีซอกมุมที่สัตว์ทะเลขนาดเล็กต้องการ

แต่รัฐบาลสามารถช่วยได้โดยการสร้างกรอบนโยบายที่สนับสนุนผู้ผลิตรายย่อย โดยเฉพาะอย่างยิ่งผู้ผลิตที่สามารถแสดงให้เห็นถึงผลลัพธ์เชิงบวกทางสังคมและระบบนิเวศ

รัฐบาลยังมีบทบาทสำคัญในการสร้างแผนเชิงพื้นที่ที่ครอบคลุมเพื่อเป็นแนวทางในการเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำในพื้นที่หรือภูมิภาค นี่เป็นสิ่งสำคัญ เนื่องจากจะช่วยขจัดความไม่แน่นอนและหลีกเลี่ยงความขัดแย้งระหว่างการใช้งานที่แตกต่างกัน

นักวิจัยสามารถช่วยได้โดยการพัฒนามาตรการวัดความสำเร็จและทดสอบเทคนิคใหม่ๆ เพื่อช่วยชี้แนะชุมชนใหม่ๆ ที่จะก่อตัวขึ้นเพื่อทำฟาร์มในทะเลในช่วงครึ่งศตวรรษที่ผ่านมา เพอร์มาคัลเชอร์บนบกได้เติบโตขึ้นเป็นขบวนการที่หลากหลายซึ่งท้าทายภูมิปัญญาดั้งเดิมเกี่ยวกับวิธีการผลิตอาหาร

จะต้องมีความสร้างสรรค์ที่เช่นเดียวกันนี้เพื่อทำให้การปลูกพืชทางทะเลกลายเป็นความจริง เป็นไปได้โดยสิ้นเชิงที่จะออกแบบทิวทัศน์ท้องทะเลที่ผลิตอาหารซึ่งคืนกลับสู่ทะเลรวมทั้งรับประโยชน์จากทะเล ขณะเดียวกันก็ทำให้เกษตรกรผู้เลี้ยงสัตว์ทะเลรายย่อยสามารถเจริญรุ่งเรืองได้


https://www.bangkokbiznews.com/environment/1114511