คู่มือ...รับสถานการณ์น้ำท่วม

[สายน้ำ]

รา...ไม่ได้รับเชิญ



ตู้ โต๊ะ เตียง โซฟา ผ้าม่าน พรมตลอดจนเครื่องใช้อื่นๆ ที่จมน้ำอยู่นานร่วมเดือน ดูดซับความชื้นไว้เต็มทุกอณู อัดแน่นด้วยเชื้อรา แบคทีเรียและรา

ตู้ โต๊ะ เตียง โซฟา ผ้าม่าน พรมตลอดจนเครื่องใช้อื่นๆ ที่จมน้ำอยู่นานร่วมเดือน ดูดซับความชื้นไว้เต็มทุกอณู อัดแน่นด้วยเชื้อรา แบคทีเรียและสารพัดเชื้อโรค

การทำความสะอาดหลังน้ำท่วม ซึ่งผนังบ้านและสิ่งของเครื่องใช้ต่างมีคราบเชื้อราเกาะติด ศ.เกียรติคุณ นายแพทย์สว่าง แสงหิรัญวัฒนา หัวหน้าศูนย์ระบบทางเดินหายใจ โรงพยาบาลสมิติเวช สุขุมวิท แนะนำให้สวมหน้ากากอนามัย ถุงมือยางและรองเท้าบูต เพื่อลดโอกาสการสัมผัสและสูดดมเชื้อรา ซึ่งอาจก่อให้เกิดโรคปอดอักเสบตามมาได้

"ความเสี่ยงของการทำความสะอาดบ้านที่ถูกน้ำท่วม ประเด็นแรกที่ต้องระวังคือไฟฟ้า ต้องแน่ใจว่าบ้านเราหรือละแวกใกล้เคียงไม่มีปัญหาเรื่องไฟรั่ว เพราะจากเหตุการณ์น้ำท่วมปีนี้ ไฟฟ้าเป็นสาเหตุการเสียชีวิตผู้คนจำนวนมาก จากนั้นจึงมองมาที่เรื่องของการทำความสะอาดบ้านที่มีเชื้อราในบ้าน" คุณหมอแนะนำ

วิธีทำความสะอาดบ้านแบบเสี่ยงน้อยที่สุด ควรเลือกทำในช่วงที่ยังมีน้ำอยู่ ไม่ควรรอจนน้ำแห้ง เพราะจะทำให้สปอร์ของราหรือคราบน้ำท่วมแห้งจนเกิดเป็นฝุ่น เมื่อลงมือปัดกวาดแล้วจะฟุ้งกระจายไปทั่ว จนเข้าจมูกลงสู่ปอด ทำให้เกิดภาวะติดเชื้อได้

ผู้ที่มีโรคประจำตัวต้องระวังตัวเองเป็นพิเศษ ควรหลีกเลี่ยงการสัมผัสเชื้อราด้วยมือเปล่า เพราะเสี่ยงที่จะได้รับผลกระทบต่อโรคที่เป็นอยู่มากกว่าคนปกติ ควรสวมเสื้อผ้า หน้ากากอนามัยให้มิดชิด โดยเฉพาะผู้ที่ป่วยเป็นปอดอักเสบ ผู้ที่มีภูมิต้านทานต่ำ ผู้ที่ได้รับยาสเตียรอยด์ ผู้ป่วยหอบหืด โรคภูมิแพ้ตัวเอง (เอสแอลอี) หรือโรคพุ่มพวง โรคไต มะเร็งเม็ดเลือดขาวซึ่งต้องรับเคมีบำบัด รวมทั้งผู้ที่ป่วยเรื้อรังซึ่งต้องรับยากดภูมิต้านทาน

เครื่องใช้อย่างตู้ เตียง โต๊ะ โซฟา ผ้าม่าน หากเกิดเชื้อราหลังน้ำท่วม คุณหมอย้ำว่า ต้องโละทิ้ง อย่าเสียดาย เพื่อกำจัดแหล่งสะสมของเชื้อราในบ้าน เพราะการทำความสะอาดเพื่อนำกลับมาใช้ใหม่ เพิ่มความเสี่ยงในการสะสมเชื้อราไว้ในบ้าน และเมื่ออากาศแห้ง สปอร์ราจะฟุ้งกระจายจนเข้าทางเดินหายใจ จนทำให้เกิดการติดเชื้อที่ปอดได้

เครื่องปรับอากาศเป็นเครื่องใช้อีกชิ้นหนึ่ง ที่ควรเรียกช่างเฉพาะทางมาล้างทำความสะอาด เพราะความชื้นที่เกิดจากน้ำท่วมอาจทำให้เชื้อแบคทีเรียหรือเชื้อรา เจริญเติบโตจนเป็นแหล่งเพาะเชื้อได้

อีกปัญหาที่หลายคนอาจพบคือ น้ำท่วมรถยนต์คันโปรดจนเกิดคราบตะไคร้และเชื้อราภายใน สิ่งแรกคือควรเปลี่ยนเบาะใหม่ เพราะการตากแดด ผึ่งลมไม่ทำให้เชื้อราตายจากรถไปได้ รวมถึงควรมีการล้างระบบทำความเย็นของตัวรถใหม่ทั้งหมด ก่อนที่จะนำกลับมาใช้งานใหม่ เนื่องจากสปอร์เชื้อรามีความทนต่อสภาพอากาศ และสามารถฟุ้งกระจายในอากาศได้ตลอดเวลา

นายแพทย์สว่าง กล่าวต่อว่า ไม่ว่าเด็กๆหรือผู้ใหญ่ก็ไม่ควรเล่นน้ำที่ท่วมขัง เพราะอาจเพิ่มความเสี่ยงรับเชื้อโรคในน้ำได้ อาการที่สังเกตได้เองว่าติดเชื้อจากการสำลักน้ำจากแหล่งน้ำท่วมขังเข้าไป เช่น ไอ มีไข้ เหนื่อยหอบ หายใจลำบาก

"อาการของปอดติดเชื้อจากการสำลักน้ำ แม้การจะคล้ายกับโรคหวัดตรงที่มีอาการไอ มีไข้เหมือนกัน แต่มีจุดที่ต่างกันคือ การติดเชื้อจากน้ำนั้นจะไม่มีอาการปวดเมื่อยและไม่มีน้ำมูก อาการรุนแรงกว่าหวัดทั่วไปและเรื้อรังนานกว่า อาจใช้เวลารักษานานถึง 2 สัปดาห์หรือมากกว่านั้นก็ได้"

การรักษาผู้ที่มีประวัติเคยสำลักน้ำและปอดติดเชื้อ ควรไปพบแพทย์ที่โรงพยาบาลไม่ใช่แค่คลินิกใกล้บ้าน เพื่อให้แพทย์วินิจฉัยอย่างละเอียด รวมถึงวางแผนรักษาด้วยยาฆ่าเชื้อ บางรายอาจต้องได้ให้ออกซิเจนเพื่อทำให้ระบบทางเดินหายใจคล่องขึ้น

เหล่านี้เป็นเพียงวิธีป้องกันตัวเองแบบเบื้องต้นที่หลายคนควรรู้ ก่อนที่จะปฏิบัติการล้างบ้านหลังน้ำลด เพื่อรู้จักป้องกันตัวเองจากเชื้อโรคที่คาดไม่ถึง

"หากเกิดอาการผิดปกติที่กล่าวมา โดยเฉพาะในเด็กซึ่งโรงเรียนยังไม่เปิดหรือจะพบในผู้ใหญ่ ล้วนต้องพบแพทย์ทันที เพราะการติดเชื้อในปอดไม่สามารถหายได้เอง แต่ต้องได้รับการรักษาเท่านั้น" แพทย์สมิติเวช สุขุมวิท กล่าว




จาก ...................... กรุงเทพธุรกิจ คอลัมน์ สุขภาพ วันที่ 30 พฤศจิกายน 2554