สรุปข่าวทะเลและสิ่งแวดล้อม : วันเสาร์ที่ 4 มกราคม 2563

[สายน้ำ]

ขอบคุณข่าวจาก ผู้จัดการออนไลน์


บลูริง หมึกเพชรฆาต

หมึกสายวงน้ำเงิน หรือ หมึกบลูริง (Blue-ringed octopus) เป็นหมึกในสกุล Hapalochlaena มีจุดเด่น คือสีสันตามลำตัวที่เป็นจุดวงกลมคล้ายแหวนสีน้ำเงินหรือสีม่วงซึ่งสามารถเรืองแสงได้เมื่อถูกคุกคาม แต่หมึกบลูริงนั้นมีพิษที่ผสมอยู่ในน้ำลายที่มีความร้ายแรงมาก ซึ่งร้ายแรงกว่างูเห่าถึง 20 เท่า ผู้ที่ถูกกัดจะตายภายใน 2-3 นาที ซึ่งสามารถฆ่าคนได้ 26 คนในคราวเดียว




https://mgronline.com/infographic/detail/9630000000468


*********************************************************************************************************************************************************


ดร.ธรณ์ เตือนระวัง "หมึกสายวงฟ้า" พิษร้ายแรงถึงตาย ห้ามจับ-นำมาทำอาหาร

ดร.ธรณ์ เตือนภัยหลังพบหมึกสายวงฟ้ามีพิษร้ายแรงบนแผงขายอาหาร ระบุพิษร้ายถึงตาย ไม่สามารถทำลายด้วยความร้อน ต้องระมัดระวังอย่าจับและนำมาทำอาหาร



วันนี้ (3 ม.ค.) เฟซบุ๊ก "Thon Tramrongnawasawat" หรือ ผศ.ดร.ธรณ์ ธำรงนาวาสวัสดิ์ รองคณบดีฝ่ายกิจการพิเศษและประชาสัมพันธ์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ได้โพสต์เตือนภัยถึงหมึกสายวงฟ้าโดยระบุว่าพบในแผงอาหาร โดยเผย หมึกชนิดนี้นั้นมีพิษร้ายแรงทำเสียชีวิตได้ และโดนความร้อนไม่สลาย แต่ไม่ต้องตกใจพบได้น้อยในไทย โดยมีเนื้อหาโพสต์ว่า "มีผู้พบหมึกสายวงฟ้าในแผงขายอาหาร หมึกชนิดนี้มีพิษร้ายแรง โดนความร้อนไม่สลาย จึงอยากเตือนเพื่อนธรณ์ไว้สักนิด ก่อนซื้อสังเกตก่อนนะครับ หนนี้ไม่ใช่หนแรก 2-3 ปีก่อน ก็มีผู้พบในแผงขายอาหาร อย่างไรก็ตาม ถือว่าไม่บ่อยนัก ไม่ต้องตกใจเกินไปเหตุผลที่ไม่บ่อย เพราะหมึกชนิดนี้มีอยู่ไม่มากในไทย อาศัยอยู่ตามพื้นท้องทะเล ส่วนใหญ่เป็นเขตนอกชายฝั่ง

หมึกมีวงสีฟ้าชัดเจน ยิ่งตอนจับได้ยิ่งชัด หากชาวประมงจับได้ให้ปล่อยไป เขาไม่ใช่หมึก from hell ที่จะพุ่งมาทำร้ายเรา จะโดนกัดต้องไปจับหรือทำร้ายเขาเท่านั้น เมื่อหมึกตาย ยังคงมีวงฟ้าเหลืออยู่ แยกออกจากหมึกอื่นได้ง่าย แต่นานๆ ทีจะหลุดมา เพราะเขามีไม่มาก อีกทั้งส่วนใหญ่โดนคัดออกตั้งแต่ต้น

ทั้งนี้ ในเมืองไทยยังไม่เคยมีรายงานว่ามีผู้โดนหมึกชนิดนี้กัด หรือมีผู้กินเข้าไปแล้วโดนพิษรุนแรง แต่ระวังไว้นิดย่อมดีกว่าครับ

อย่างไรก็ตาม หมึกสายวงฟ้า (Blue-Ringed Octopus) เป็นหมึกในสกุล Hapalochlaena ในอันดับหมึกยักษ์ เป็นหมึกพันธุ์เล็ก มีลักษณะเด่นคือ วงแหวนตามลำตัวสีน้ำเงินหรือสีม่วงซึ่งสามารถเรืองแสงได้เมื่อถูกคุกคาม ซึ่งเมื่อตัดพื้นลำตัวสีขาวหรือเขียวจะดูสวยงามมาก แต่ภายใต้ความสวยงามนั้น ได้แฝงพิษที่ร้ายแรงได้ โดยในน้ำลายของเจ้าบลูริงนั้นมีพิษร้ายแรงกว่างูเห่าถึง 20 เท่า ทำให้เหยื่อที่ถูกพิษนี้ตายได้ภายใน 2-3 นาที พิษของเจ้าบลูริง 1 ตัวสามารถปลิดชีวิตคนได้ 26 คนในครั้งเดียว จึงถือเป็นหนึ่งในสัตว์มีพิษร้ายแรงที่สุดของโลก


https://mgronline.com/onlinesection/.../9630000000595


*********************************************************************************************************************************************************


สลด! คลิปฉลามวาฬลอยตายกลางทะเลอันดามัน ล่าสุดเจ้าหน้าที่ยังหาไม่พบ

ศูนย์ข่าวภูเก็ต - สลด! คลิปฉลามวาฬลอยตายกลางทะเลอันดามัน ระหว่างเกาะเฮ-ราชา จ.ภูเก็ต ผอ.สทช.6 ได้สั่งการตรวจสอบแล้วแต่ยังไม่พบซากฉลามวาฬในคลิปแต่อย่างใด



เมื่อช่วงบ่ายวันนี้ (3 ม.ค.) เพจ "เหยี่ยวข่าวภูเก็ต Newshawk Phuket" ได้มีการเผยแพร่คลิปวิดีโอคลิป ความยาวประมาณ 46 วินาที พร้อมข้อความระบุว่า "เมื่อเวลา 14.08 น.รับแจ้งพบซากฉลามวาฬ ระหว่างเกาะราชา-เกาะเฮ เบื้องต้นหางขาด"

อย่างไรก็ตาม หลังจากนั้นผู้สื่อข่าวได้สอบถามไปยังส่วนอนุรักษ์ทรัพยากรทางทะเล สำนักงานทรัพยากรทางทะเลและชายฝั่งที่ 6 (พังงา) หรือ สทช.6 ทราบว่า เจ้าหน้าที่ได้รับรายงานแล้ว และอยู่ระหว่างการตรวจสอบ



ซึ่ง นายประถม รัสมี ผอ.สำนักงานทรัพยากรทางทะเลและชายฝั่งที่ 6 (พังงา) หรือ สทช.6 ได้สั่งการให้ นายประจวบ โมฆรัตน์ ผอ.ส่วนอนุรักษ์ทรัพยากรทางทะเล นำเรือพร้อมกำลังเจ้าหน้าที่ออกค้นหาบริเวณดังกล่าวแล้ว ซึ่งล่าสุดยังไม่พบซากฉลามวาฬตัวดังกล่าวแต่อย่างใด


https://mgronline.com/south/detail/9630000000739

[สายน้ำ]

ขอบคุณข่าวจาก ผู้จัดการออนไลน์


จีนลงดาบเฉียบขาด...ห้ามจับปลาในแยงซีเกียง 10 ปี ฟื้นฟูแม่น้ำที่เสื่อมโทรมถึงขั้น "ไม่มีปลา" เหลืออยู่


ประธานาธิบดี สี จิ้นผิงได้เตือนว่าสภาพแวดล้อมแยงซีเกียงกำลงเสื่อมโทรม ดัชนีความหลากหลายทางชีวภาพตกต่ำอย่างที่สุดแล้ว จนอาจกล่าวได้ว่า "ไม่มีปลา? เหลืออยู่แล้ว" (แฟ้มภาพรอยเตอร์ส)

จีนใช้กฎเหล็กห้ามการประมงเชิงพาณิชย์ในแยงซีเกียง เป็นเวลานาน 10 ปี เพื่อฟื้นชีพสายพันธุ์ปลาในลำน้ำสายยาวที่สุดในเอเชีย และเป็นแหล่งความหลากหลายทางชีวภาพที่สำคัญแห่งหนึ่งของโลก จากรายงานข่าวของเซาท์ ไชน่า มอร์นิ่งโพสต์ (3 ธ.ค.)

แยงซีเกียง หรือที่จีนเรียก "ฉังเจียง" กำลังเผชิญวิกฤตสิ่งแวดล้อมอย่างเลวร้าย ทั้งจำนวนปลาร่อยหรอ และความหลากหลายชีวภาพที่เคยอุดมสมบูรณ์นับวันยิ่งเสื่อมโทรม สีจิ้นผิงชี้วิกฤตเลวร้ายอย่างแทบจะพูดได้ว่า "ไม่มีปลา" เหลืออยู่ในแยงซีเกียงซึ่งเป็นแม่น้ำสายยาวถึง 6,300 กิโลเมตร

จากการแถลงของคณะมุขมนตรีจีนระบุว่าการห้ามการประมงเฉพาะฤดูกาลนั้นไม่เพียงพอที่จะฟื้นฟูสภาพแวดล้อมลุ่มน้ำแยงซีเกียง จึงได้ออกกฎห้ามการประมงเชิงพาณิชย์เป็นเวลา 10 ปี ซึ่งมีผลบังคับใช้ในวันพุธที่ 1 ม.ค.2020 โดยการบังคับใช้ในขั้นแรกจะครอบคลุมเขตอนุรักษ์ตามลุ่มน้ำ 332 เขต จากนั้นจะขยายการการบังคับใช้ฯนี้ไปยังลำน้ำสายหลักและแม่น้ำสาขาในเดือนม.ค.ปีหน้า

"แยงซีเกียงเป็นแม่น้ำสายสำคัญของโลกในแง่ของความหลากหลายชีวภาพ อีกทั้งมีความสำคัญในการปกป้องระบบนิเวศวิทยาและฟื้นฟูสภาพแวดล้อมในอาณาบริเวณ" สำนักข่าวซินหวารายงานโดยอ้างอิงคำกล่าวของอี๋ว์ เจิ้นคัง รองรัฐมนตรีกิจการเขตชนบทและเกษตรกรรม

"การห้ามประมงนี้เป็นมาตรการสำคัญที่จะหยุดความเสื่อมโทรมของระบบนิเวศแม่น้ำและช่วยปกป้องความหลากหลายชีวภาพ ไม่ให้ลดลงไปกว่านี้" อี๋ว กล่าว

ในเดือนเม.ย.2018 ประธานาธิบดี สี จิ้นผิงได้เตือนว่าสภาพแวดล้อมแยงซีเกียงกำลงเสื่อมโทรม ดัชนีความหลากหลายทางชีวภาพตกต่ำอย่างที่สุด จนอาจกล่าวได้ว่า "ไม่มีปลา เหลืออยู่แล้ว"

เฉา เหวินเซวียน ผู้เชี่ยวชาญชีวภาพทางแม่น้ำ-ทะเลประจำสถาบันชลวิทยาสังกัดบัณฑิตยสภาแห่งจีน ได้รณรงค์ผลักดันกฎห้ามการประมง 10 ปี ในแม่น้ำมาตั้งแต่ต้นๆปี 2000 โดยชี้ว่าการออกกฎห้ามฯนี้เป็นเรื่องที่จะต้องทำอย่างเร่งด่วนและเป็นความหวังที่จะกอบกู้ฝูงปลาและสัตว์น้ำกลับมา

"เมื่อเราบอกว่าแยงซีเกียงเสื่อมโทรมถึงขั้น "ไม่มีปลา" แล้ว ไม่ได้หมายความว่าไม่มีปลาอาศัยอยู่แม้ตัวเดียว หากหมายถึงว่าสต็อกปลาเหลืออยู่หร็อมแหร็ม และปลาที่จับได้ในตอนนี้ตัวเล็กกว่าเมื่อก่อนมาก"

สำนักข่าวซินหัวเผยว่า ปัญหาระบบนิเวศของแม่น้ำในจีนได้ส่งผลกระทบต่ออุตสาหกรรมประมงของประเทศ ในปี 1954 สัตว์น้ำที่จับได้ในแยงซีเกียงแต่ละปีมากถึงราว 427,000 ตัน แต่ไม่กี่ปีมานี้ลดลง ไม่ถึง 100,000 ตัน

ที่น่าตกใจมากคือ นาย หยวน เหวินปิงวัย 49 ปี ผู้อาศัยในอำเภออี๋ว์กัน มณฑลเจียงซี ให้สัมภาษณ์กับสื่อจีน กวงหมิง เดลี่ ว่าในช่วงต้นทศวรรษที่ 1990 เขาจับปลาตัวโตน้ำหนัก 35 กิโลกรัม ตอนนี้เขาไม่เคยจับได้ปลาที่น้ำหนักมากว่า 5 กิโลกรัม

"สมัยก่อนผมจับปลาปักเป้าได้มากกว่า 20 ตัวในแต่ละวัน แต่ผมไม่เห็นพวกปลาปักเป้ามา 10 ปีได้แล้ว"


โลมาแม่น้ำแยงซีเกียงที่คนไทยเรียกโลมาหัวบาตรหลังราบ และชาวจีนขนานนามว่าเป็น "เทพธิดาแห่งแยงซีเกียง" ถูกขึ้นทำเนียบสัตว์สูญพันธุ์โดยปริยาย (Functionally Extinct) (ไชน่า นิวส์ เซอร์วิส)

หยวนเล่าว่าฝูงปลาในแยงซีเกียงลดลงอย่างรวดเร็วเช่นนี้เพราะชาวประมงใช้อวนแหที่ตาเล็กถี่มาก และใช้วิธีการจับปลาที่ผิดกฎหมาย อย่างเช่น อุปกรณ์ระเบิด หรือใช้ไฟฟ้าช็อต การจับปลามากเกินไปทำให้สภาพแวดล้อมเสื่อมโทรมและสร้างวงจรอุบาท

หน่วยรัฐประเมินว่า ชาวประมงประมาณ 280,000 รายใน 10 มณฑลที่ตั้งอยู่ชายฝั่งแยงซีเกียงจะได้รับผลกระทบจากกฎห้ามฯนี้ เรือประมงที่ขึ้นทะเบียนของพวกเขา รวม 113,000 ลำ จะต้องจอดนิ่งหรือไม่ก็ทำลายทิ้ง รัฐบาลจึงได้จัดสรรงบประมาณสำหรับความช่วยเหลือหางานทดแทน จัดสวัสดิการ และฝึกทักษะอื่นๆ

เจ้าหน้าที่คาดว่ากฎห้ามฯจะไม่กระทบต่อผู้บริโภค เนื่องจากสัตว์น้ำที่จับได้จากแยงซีเกียงในแต่ละปี มีสัดส่วนเพียง 0.32 เปอร์เซ็นต์ ของซัปพลายอาหารทะเลของประเทศ

นายเฉา กล่าวว่าเป้าหมายของกฎห้ามการประมงนี้เพื่อฟื้นชีพสายพันธุ์ปลาในธรรมชาติ และใน 10 ปีข้างหน้าปลาบางสายพันธุ์จะสามารถสร้างชั่วรุ่นใหม่ 2-3 รุ่น

ทั้งนี้ในปี 2003 เจ้าหน้าที่ได้ดำเนินมาตรการฟื้นฟูสภาพแวดล้อมและสายพันธุ์ปลาในแยงซีเกียงโดยออกมาตรการห้ามจับปลาประจำฤดูกาลซึ่งกินเวลา 3-4 เดือนในฤดูใบไม้ผลิ แต่มันสั้นเกินไปและไม่เพียงพอที่จะฟื้นชีพเหล่าสัตว์น้ำขึ้นมาได้

"เมื่อสิ้นสุดฤดูห้ามจับปลาในแต่ละปี กองทัพชาวประมงก็กลับมา แต่พวกเขาจับได้เพียงปลาตัวเล็ก บางฝูงมีลำตัวยาวแค่ 10 เซนติเมตรเท่านั้น...และหลายคนก็เอามันไปทอดทำเป็นอาหารสัตว์ มันเป็นความสูญเสียที่ร้ายแรง เป็นหายนะ"


https://mgronline.com/china/detail/9630000000727

[สายน้ำ]

ขอบคุณข่าวจาก ThaiPBS


เตือน "IOD" รุกคืบทะเลสิมิลันน้ำเย็นเฉียบ 23 องศาฯ

อุทยานหมู่เกาะสิมิลัน โพสต์ข้อมูลระบุน้ำทะเลอันดามันเย็นเฉียบต่ำสุด 23 องศาฯ เกิดจากปรากฎการณ์ IOD น้ำทะเลทางฝั่งตะวันออกของมหาสมุทรอินเดียที่มีความเย็นเฉียบเคลื่อนเข้าใกล้เกาะสิมิลัน ที่อยู่ขอบไหล่ทวีป ชี้ส่งผลสัตว์ทะเลหายากโผล่ แต่ห่วงปะการังอ่อนตาย



วันนี้ (3 ธ.ค.2563)ผู้สื่อข่าวรายงานว่า เฟซบุ๊กอุทยานแห่งชาติหมธู่เกาะสิมิลัน โพสต์ข้อมูลว่า รู้สึกเหมือนกันไหม?ดำน้ำสิมิลันช่วงนี้น้ำเย็นแปลกๆ แล้วทำไมถึงเป็นอย่างนี้

ปรากฏการณ์ที่เกิดขึ้นนี้เรียกว่าปรากฏการณ์ IOD (Indian Ocean Dipole) คือปรากฏการณ์ที่ทำให้น้ำทะเลทางฝั่งตะวันออกของมหาสมุทรอินเดีย (อันดามันประเทศไทย) เกิดชั้น thermocline ซึ่งหมายถึงการที่น้ำทะเลแยกชั้น เนื่องจากอุณหภูมิของน้ำมีความแตกต่างกัน

"ปกติชั้นเทอร์โมไคลน์จะอยู่ลึก แต่เมื่อเกิด positive IOD ชั้นเทอร์โมไคลน์จะเขยิบขึ้นมาใกล้ผิวน้ำมากขึ้น หากชั้นอุณหภูมิเข้าใกล้ 50 เมตร อาจมีน้ำเย็นเฉียบจากใต้มหาสมุทร พัดเข้ามาในเขตเกาะในอันดามัน โดยเฉพาะสิมิลัน ที่อยู่ขอบทวีป ใกล้ที่ลึกเป็นพิเศษ"

ทั้งนี้บริเวณชั้นน้ำที่มีอุณหภูมิต่ำ ถือเป็นเขตที่สมบูรณ์ที่อุดมด้วยธาตุอาหารต่างๆ นี่จึงเป็นสาเหตุที่ว่าทำไมสัตว์ใหญ่ๆ ที่เราไม่ค่อยเจอในภาวะปรกติ เช่น กระเบนหลังดำ ฉลามเสือ โรนัน ฯลฯ พากันเข้ามาเยี่ยมเยือนอันดามันในปีนี้ ซึ่งหมายรวมไปถึงวาฬชนิดต่างๆที่พากันเข้ามาสิมิลันแบบต่อเนื่อง จนกลายเป็นที่ฮือฮาช่วงสิ้นปี


ภาพวาฬสีน้ำเงิน : กตัญญู วุฒิชัยธนากร Wildencounterthailand

แต่เมื่อมีดีก็ต้องมีแย่ เพราะถึงแม้น้ำเย็นจะทำให้สัตว์ต่างๆ เข้ามาในอันดามันอย่างต่อเนื่อง แต่ก็ส่งผลกระทบเช่นกัน นั่นคือการที่อุณหภูมิน้ำที่ต่ำเกินไป จะทำให้ปะการังอ่อน กัลปังหาเหี่ยวเฉาและหากเกิดรุนแรงอย่างต่อเนื่อง ปะการังอ่อนอาจตายได้ โดยเฉพาะพวกปะการังอ่อนสีสวยน้ำลึก

จากการสำรวจพบว่าอุณหภูมิน้ำทะเลที่สิมิลันช่วงนี้ต่ำสุดอยู่ที่ 23 องศาเซลเซียส นักดำน้ำอย่าลืมสวม Wetsuits เพื่อเพิ่มความอบอุ่น


คาด IOD กระทบภาพรวมฝนลดลง

จากการตรวจสอบข้อมูลจากเว็บไซต์กรมอุตุนิยมวิทยา เคยเผยแพร่ข้อมูลเรื่องการติดตามและการคาดหมายปรากฏการณ์ที่ส่งผลกระทบต่อลักษณะอากาศ โดย 4 ปรากฎการณ์ใหญ่ที่ต้องจับตา คือปรากฏการณ์ Indian Ocean Dipole (IOD) หรือมีดัชนีวัดค่าความผิดปกติของอุณหภูมิผิวน้ำทะเล อันเนื่องมาจากการเย็นตัวอย่างผิดปกติของอุณหภูมิผิวน้ำทะเลทางตอนใต้ด้านตะวันออกของมหาสมุทรอินเดียบริเวณเขตศูนย์สูตร (EAST) และการอุ่นขึ้นอย่างผิดปกติของอุณหภูมิผิวน้ำทะเลด้านตะวันตกของมหาสมุทรอินเดียเขตศูนย์สูตร(WEST) เรียกว่าปรากฏการณ์ Positive Indian OceanDipole


ภาพ:กรมอุตุนิยมวิทยา

ตั้งแต่ในช่วงปลายเดือนพ.ค.2562 IOD index เริ่มมีสถานะเป็นบวก จากแบบจำลองการพยากรณ์ IOD index การพยากรณ์ความน่าจะเป็นของสถานการณ์ IOD พบว่าปรากฏการณ์ IOD จะยังคงมีสถานะเป็นบวก ไปจนถึงช่วงเดือนธ.ค.2562 และมีโอกาสกลับมามีสถานะเป็นกลางในช่วงต้นปี 2563 โดยทั่วไปจะส่งผลกระทบ ทำให้ปริมาณฝนรวมบริเวณประเทศไทยมีปริมาณลดลง


https://news.thaipbs.or.th/content/287576